Digitale bedreiging…

De hele wereld is gedigitaliseerd. Je hoeft tegenwoordig de deur niet meer uit om een brief te versturen of mensen te ontmoeten. We hebben email, Hyves, Facebook en Twitter. Waarom zou je dus nog naar een brievenbus lopen als het ook gewoon vanuit de luie stoel kan? Publieke podia hebben echter ook een keerzijde. Ze kunnen zelfs levensgevaarlijk zijn. Maar dat een chatsessie op Twitter tot een gijzeling kan leiden?

Achter de muren van een rijtjeswoning gaat het helemaal mis. Dat is althans de boodschap die de politie te horen krijgt. Agenten worden naar het bewuste adres gestuurd en treffen er vijf mensen aan. Onder hen bevindt zich Oompie. Hij was eerder op de dag via Twitter door Darryl met de dood bedreigd. Via de digitale snelweg laten weten nog wat kogels op voorraad te hebben en dat deze gebruikt zouden worden. En zo vlogen er die dag meer bedreigingen door bekabeld Groningen.

Oompie maakte de aanstichter op een gegeven moment duidelijk dat hij de bedreigingen zat was en dat hij wel even met zijn kameraden naar hem toe zou komen. Darryl was niet echt onder de indruk. ,,Kom maar op. Voor hen heb ik ook nog wel wat patronen klaarliggen’’, berichtte hij Oompie. Die stuurde op zijn beurt een berichtje naar wat vrienden en op een gegeven moment stond een vijftal zeer boze twitteraars tegenover Darryl.

Hij was er niet zo happig op om het gezelschap binnen te laten, maar daar had het kwintet geen boodschap aan. De deur werd ingetrapt en in de woonkamer van Darryl ontstond een felle discussie waarbij er over en weer met vuur- en steekwapens werd gedreigd.

In de woning waren naast Darryl ook twee vrouwen aanwezig. Een van hen wilde zich in de discussie mengen maar kreeg enkele rake klappen en het ‘vriendelijke verzoek’ om zich verder koest te houden. Het drietal werd enige tijd gegijzeld en in die periode werd de computer van Darryl zodanig bewerkt dat hij twitteren wel een poosje kon vergeten.

Er kwam een einde aan het voorval toen de stiefvader van Darryl via andere twitteraars lucht had gekregen van het incident. Hij probeerde er op zijn manier een einde aan te maken. Ging naar het huis van het slachtoffer en zwaaide daar vervaarlijk met een bijl in het rond. Het vijftal gijzelnemers besloot daarop het hazenpad te kiezen.

Het is algemeen bekend dat podia als Twitter gevaarlijk kunnen zijn, al denkt het merendeel van de gebruikers dan eigenlijk alleen aan de mogelijkheid van verslaving. Je gaat er op voorhand niet van uit dat er ook contacten met foute personen tot stand kunnen komen. Toch?

Uit onderzoek is gebleken dat mensen zich voldoende bewust van de risico’s zijn, maar niet in de gaten hebben wat dit voor het eigen gedrag betekent. Het wordt juist als spannend ervaren om via Twitter een beetje uit te dagen.

Of bovenstaand verhaal echt is gebeurd? Nee, maar het had wel gekund. Kijkt u een beetje uit met dat wat u aan de digitale wereld toevertrouwt? De wegen die wij in reallife bewandelen zijn namelijk al hobbelig genoeg.

Digitale sluipmoordenaar…

Cyberpesten. Ik heb dit onderwerp al een keer aangekaart. En ja, ik doe het gewoon nog een keer. Omdat één waarschuwing kennelijk geen waarschuwing is. Omdat we deze week weer opgeschrikt zijn door een verschrikkelijke gebeurtenis waar het internet misschien wel medeschuldig aan is geweest. En omdat ouders op hun hoede moeten blijven. Overigens niet alleen zij, want ook volwassenen kunnen elkaar op een ongelofelijke manier een hels bestaan bezorgen.

De vader van een in januari vermoorde Nederlandse 15-jarige tiener heeft eerder deze week een emotionele oproep in EenVandaag gedaan. Zijn dochter werd om het leven gebracht na een ruzie die via social media volledig uit de hand was gelopen. Hij drukte ouders op het hart het internetgedrag van hun kinderen goed te volgen.

En om het allemaal nog wat erger te maken is er een tweede dode gevallen. Een 13-jarig meisje heeft zelfmoord gepleegd omdat volgens hardnekkige geruchten via het internet haar naam op een ‘sletjeslijst’ was opgedoken.

Mensen staan er vaak niet bij stil wat ze doen als ze een bericht op internet plaatsen. Een in hun ogen misschien wel onschuldig stukje tekst. Waarvan ze slechts kunnen raden wat de impact is. Honderdveertig tekens die een verwoestend karakter in zich kunnen hebben.

Bij alle ongewenste praktijken kunnen we nu dus het fenomeen Bangalijst toevoegen. Lijstjes die niet nu ineens opduiken, maar door de zelfmoord volop in het nieuws zijn gekomen. Lijstjes die scholieren doorsturen en niets meer of minder zijn dan een top tien van meisjes die volgens de jongeren de grootste sletten zijn. Tienertalk? Kinderachtig tijdverdrijf dat je niet serieus moet nemen?

Misschien zouden we dat eens aan de ouders moeten uitleggen van de beide meisjes die het leven hebben verloren. De een door de  messteken van een 14-jarige, de ander omdat ze zichzelf van het leven heeft beroofd. Omdat haar naam op een ‘sletjeslijst’ zou staan. Nogmaals, volgens de geruchten. En zoals dat op social media gaat werd het vuurtje nog eens flink opgestookt. Was ‘Bangalijst’ ineens trending topic. Al vrij snel bleek dat er veel meer aan de hand is geweest. Dat ze misschien niet eens op zo’n lijst heeft gestaan. Wat haar uiteindelijk tot zelfmoord heeft gedreven, zullen we nooit te weten komen. Feit is wel dat er weer twee levens weggenomen. Hele families in rouw en voor de rest van hun leven getekend.

En ondertussen blijft recht overeind dat het fenomeen cyberpesten mensen tot gekke dingen kan aanzetten. Het is allang geen onschuldig virus meer dat met een griepje vergeleken kan worden. Het is een uiterst besmettelijke plaag die wereldwijd om zich heen grijpt. Vroeger kon je jezelf nog terugtrekken achter de muren van je eigen beschermde woonomgeving. Daar is met de digitale snelweg echter een definitief einde aan gekomen. De belagers sluipen tegenwoordig gewoon via de social media naar binnen. Onstuitbaar en vaak anoniem bedienen ze zich van taalgebruik waar de honden geen brood van lusten.

Nu zou je kunnen stellen dat dit een gevolg is van het feit dat de jeugd tegenwoordig  alleen maar druk is met twitteren, chatten en weet ik veel wat nog meer. En dat we de schuld niet altijd meteen bij de social media neer moeten leggen. Kern van het probleem blijft echter de anonimiteit. En daardoor het ontbreken van verantwoordelijkheid. Iedereen kan wegkruipen achter een ‘alias’. Niemand die hem of haar terecht wijst. We gebruiken in sommige gevallen de social media voor anti-sociaal gedrag en helaas zijn er te veel excessen.

En ondertussen kijken we elkaar allemaal aan en wordt er te weinig aan gedaan.  Iedereen kent het probleem, niemand komt met een oplossing. De pestkop die je vroeger gewoon vertelde wat hij of zij van je dacht is, hoe triest ook te moeten concluderen, gewoon met de tijd meegegaan.

Spoorloos verdwenen…

Nog niet zo lang geleden zat ik naar een televisieprogramma te kijken waarin halsbrekende toeren werden uitgehaald. Zo wandelde er in Japan een 58-jarige man over een smal koord dat men tussen twee flatgebouwen had strakgetrokken. Op duizelingwekkende hoogte wel te verstaan. Je kunt het een vorm van idioterie noemen, maar ik had respect voor hem. Je moet het risico maar durven nemen dat je naar beneden flikkert.

Ik doe het niet, omdat ik meestal berekenend te werk ga. Deed ik vroeger al en doe ik nu nog steeds. Het is ook maar voor weinig mensen weggelegd om uit te blinken. Niet iedereen wordt als Nobelprijs-winnaar geboren. Waarom zou je je zelf daar dan constant aan moeten spiegelen in dit leven? Telkens het gevoel hebben dat je prestaties onder een loep worden gelegd om vervolgens met een cijfer te worden beoordeeld?

Nu kan ik natuurlijk vreselijk in de stress schieten omdat ik na al die jaren in de journalistiek zelden een verhaal heb gemaakt waar ook de landelijke media bovenop is gedoken, dat ik nog steeds geen boek heb geschreven of een column in een glossy magazine schrijf. Ik zou ook ontzettend kunnen balen van het feit dat ik me suf blog en me wezenloos zoek naar vriendjes op al die andere publieke podia. Je zou er bijna van in een verschrikkelijk vijftigers dilemma komen.

Wat is het heerlijk ontnuchterend als je bedenkt dat je eigenlijk maar een grijze muis bent. En dat ik met snode plannen rondloop om binnenkort iets te doen waarmee ik mijn naasten ongetwijfeld zal shockeren. De reden?

Ik hou er ineens niet meer zo van om me ten toon te stellen.

Om te weten wat andere mensen doen.

Eigenlijk hou ik helemaal niet van mensen.

Nou ja, eigenlijk weet ik niet wat de reden is. Misschien komt het wel omdat mijn mailbox enkele dagen geleden zo’n beetje uitpuilde van de meldingen. Allemaal nieuwe volgers op Twitter, vriendverzoeken op Hyves en Facebook. En toen ik die rijstebrij had doorgeworsteld, bleken er maar weinig tussen te zitten die ik echt kende. Van de overige zou ik niet eens weten waar ze wonen of wat ze in het dagelijkse leven doen. Laat staan dat ik er ooit op visite zou gaan.

Ik ben geen product, ik hoef niet verkocht. Stel nou eens dat ik al die podia in één adem buiten de deur zet. Welke van mijn paar honderd vrienden zouden dan ineens ontdekken dat ik van de aardbodem ben verdwenen?

Zijn er grenzen aan Hyves…?

Ik heb het op dit blog al vaker gezegd, sociale netwerken als Hyves en Facebook zijn prachtige podia om je te uiten. Ze kunnen zich echter ook tegen je keren. Ik moest daar weer aan denken toen ik het verhaal van mijn gewaardeerde collega Chris Klomp las over de man die een buurtagent voor rotte vis had uitgemaakt en door de politierechter in Groningen werd veroordeeld. Het toont volgens Chris maar weer aan dat je internet niet straffeloos kunt gebruiken om je ongenoegen kenbaar te maken.

Nu zijn beledigingen als nazizwijn, corrupte flikker en achterbakse gereformeerde kutsmeris ook niet bepaald termen die ik in mijn mond zou nemen. Maar goed, de man deed dat wel. Hij was er zelfs trots op dat de hele wereld nu wist wat voor een persoon die agent was. De politieman vond het te ver gaan. Hij trok voor zichzelf een grens en deed aangifte. De rechtbank tikte de dader op de vingers. Het vonnis luidde 260 euro boete en een werkstraf van 40 uur, waarvan de helft voorwaardelijk. En dus heeft men ook daar een grens getrokken.

Het voorval deed bij mij een andere vraag opwerpen. Nog niet zo lang geleden hoorde ik een verhaal over iemand die tijdens een sollicitatiegesprek te horen had gekregen dat de werkgever al even op Hyves had rondgeneusd om te kijken wat voor vlees hij in de kuip had. De term vleeskeuring werd de ether in geslingerd. Niet geheel ten onrechte, want mag er wat dat betreft dan ook een grens worden getrokken? Hoe ver mag een baas gaan om uit te vogelen of iemand wel deugt. Hebben we dan totaal geen privacy meer? Of is het eigen schuld, dikke bult dat iedereen van alles over de ander weet.

Als een potentiële werkgever je checkt en justitie je op de vingers tikt naar aanleiding van gedrukte beledigingen, wat zou dan het beletsel zijn voor andere overheden om een van de grootste community’s van Nederland af te struinen? Op zoek naar menselijke errors die als wapen gebruikt kunnen worden om mee te schieten. Er blijft op podia als Hyves altijd een mogelijkheid om persoonlijke gegevens alleen maar voor vrienden zichtbaar te maken. Of dat voldoende is om ongewenste pottenkijkers buiten de digitale deur te houden is nog maar de vraag. De voortdurende technische ontwikkelingen zorgen er namelijk voor dat ook mensen zich ontwikkelen. En dat hoeft niet altijd met de beste bedoelingen te gaan.

Informatie die via het internet wordt verspreid, is altijd te achterhalen. Dus, voorzover het nog niet tot uw botte hersenen was doorgedrongen, u bent gewaarschuwd voor al die achterbakse hufters en minkukels die hun toetsenbord en beeldscherm gebruiken om uw leven te ontleden.

Pedopartij in de gordijnen…

De Partij voor Naastenliefde, Vrijheid & Diversiteit is allerminst gecharmeerd van het feit dat Hyves het niet langer toestaat dat de pedopartij zich daar profileert. Men heeft het profiel van secretaris De Jonge verwijderd. En nu zijn ze me een partijtje boos bij de pedoclub. Raymond Spanjar, zeg maar de opper-hyver, heeft De Jonge duidelijk gemaakt dat het profiel van De Jonge ‘in strijd met de goede zeden en goede smaak’ is. Nu zou je kunnen zeggen dat er over smaak valt te twisten, maar in dit geval kan ik Spanjer geen ongelijk geven.

Zijn laatste zin richting De Jonge is echter wel een beetje lachwekkend. ‘We hopen op je begrip.’ Ja hoor Raymond. Natuurlijk begrijpt hij je en uiteraard snapt hij wel dat je pedofielen mag discrimineren, in een hoekje planten, publiekelijk veroordelen, aan hun ballen ophangen, met een lek bootje de zee opsturen en met pek en veren insmeren om ze vervolgens het dorp uit te dragen waar ze wonen. Beetje naïef hoor. Denk je nu echt dat die beste meneer hier genoegen mee neemt? Mooi niet.

Nee, hij vindt het een grof schandaal. Zoals hij het ook heel verwerpelijk vindt dat men hem zo’n beetje overal wegtrapt waar hij zijn gezicht laat zien. De maatschappij moet hem en zijn partij niet. Waarom zou dat toch zijn? Hoe komt het dat ze pedo’s als tweederangs burgers zien. Als melaatsen die je ver bij je vandaan moet houden? Hoe dan ook, De Jonge heeft aangekondigd dat hij juridische stappen overweegt en zegt dat hij inmiddels een ander profiel heeft aangemaakt…

De digitale bijenkorf…

Hyves is voor kleine kinderen, Facebook voor kanslozen, een eigen weblog iets voor mensen met een contactstoornis en Twitter gaat helemaal nergens over. Herkent u dat soort uitspraken? Ze worden vaak gebezigd door mensen die nog wel weten waar de aan- en uitknop van hun computer zit, maar al in paniek raken als het toetsenbord ineens niet meer doet wat zij willen. Ze prefereren het om zich anoniem over het worldwideweb te bewegen, maar kijken ondertussen wel over je schouder mee. 

Natuurlijk worden er op de diverse podia, waar miljoenen mensen zich voortbewegen als bijen in een bijenkorf, veel onzinberichten verspreid en duiken er vervelende horzels op. Dat zijn de luizen in de pels van andermans vacht. Die zullen er altijd blijven. Maar net als in het dagelijkse leven heb je ook hier de mogelijkheid om dit ‘ongedierte’ te bestrijden, om aan te geven dat je iemand niet interessant vindt. Een vriendje van Hyves die ineens niet zo vriendelijk blijkt te zijn, kun je in de ban gooien. Heeft u een follower op Twitter die alleen maar onzin uitkraamt? Heel simpel, je unfollowed de irritante webwalker en ook dat is geregeld. In het echte leven ga je toch ook niet op bezoek bij iemand die je, bij wijze van spreken dan, wel kunt wurgen?

Mits goed gebruikt kunnen netwerken als Hyves en Twitter ook een hele nuttige functie hebben. Dat heeft vooral te maken met het feit dat niet alleen de ‘gewone man’ zich er mee bezighoudt. Dat maakt dat er ook interessante berichten op het internet verschijnen. Het is aan de gebruiker om een goede mix te vinden. Je kunt het je niet voorstellen, maar voor Hyves en Twitter geldt precies hetzelfde als de televisie en de mobiele telefoon. We kunnen er niet meer zonder. Misschien ga ik mijn rechtbankcollega’s wel voorstellen om de perskamer van de rechtbank een poosje te bezetten. Deur dicht en alleen maar contact met de buitenwereld maken via Hyves, Facebook, en Twitter. Ben heel benieuwd wat dat zou opleveren…